Morarma (Siyanoz)

Morarma (Siyanoz)
Yaşamımızın devamı için gerekli olan Oksijen, akciğerlerimiz tarafından solunum faaliyeti ile atmosfer havasından alınarak kana verilmekte ve kan yolu ile tüm doku ve organlarımıza taşınmaktadır. Kanda Oksijen alyuvarlarımız içinde bulunan hemoglobine bağlanarak taşınır. Oksijenin hemoglobine bağlanması ve dokuda ondan ayrılması kandaki Oksijenin parsiyel basıncı (bir başka değişle miktarı) ile ilişkili olup akciğer hastalıklarında kandaki Oksijen basıncının düşmesi ile hemoglobine bağlı oksijen miktarı da düşer. Bu durum kendini hastanın deri ve müköz membranlarında (ağız içi, dudaklar gibi) morarma ile gösterir.


Siyanoz santral ve periferik tip olmak üzere 2 grupta ele alınmaktadır. Santral siyanoz, azalmış kan Oksijenizasyonuna bağlı olup solunum ve dolaşım sistemi hastalıklarında görülür. KOAH, Kronik bronşit,astım, bronşektazi gibi kronik akciğer hastalıklarının ağır formlarında görülen siyanoz, bazen de akciğer embolisinde olduğu gibi önceden hiçbir solunumsal yakınması ya da hastalığı olmayan bireylerde aniden ortaya çıkabilir. Hastalarda genellikle siyanoz ile birlikte, altta yatan akciğer ya da kalp hastalığına ait klinik bulgu ve semptomlar vardır. Örneğin KOAH nedeniyle siyanozu olan bir hastada aynı zamanda uzun yıllardır devam eden nefes darlığı, öksürük, balgam çıkarma, hışıltılı solunum gibi yakınmalar mevcuttur. Periferik siyanoz ise dolaşımın yetersizliğine bağlı olarak özellikle parmak uçları gibi vücudun uç noktalarında ortaya çıkan siyanoz tipidir. Periferik siyanoz için en tipik örnek soğuk havalarda parmak uçlarında damarlarda meydana gelen daralma ve buna bağlı dolaşımın azalması nedeniyle ortaya çıkan siyanozdur.

Tedavi

Tedavi için öncellikle altta yatan akciğer ya da kalp hastalığının tanısının konulması gerekir ve bu amaçla hastanın ayrıntılı bir öyküsü alınarak akciğer grafisi, EKG, solunum fonksiyon testleri, arter kan gazları tetkikleri yapılır. Siyanozun nedeni belirlendikten sonra ilgili hastalığa yönelik tedaviye başlanılır. Gerekli görüldüğü takdirde geçici olarak ya da bazı kronik hastalıkların ileri dönemlerinde sürekli olarak Oksijen tedavisi uygulanır (bkz : KOAH).